Тавтай морилно уу
Сэтгэлийн зөн

Монгол Алтайн нурууны нэгэн салбар бөгөөд энэ нуруунд аргаль угалзын сүрэг олноороо амьдарч байсан учраас ийнхүү нэрлэжээ. Ховд аймгийн Цэцэг сумын нутагт орших энэхүү нуруу нь Алтайн аргалийн тархалтын цөм нутаг байсан бөгөөд ховор ургамал амьтан ихтэй, байгалийн үзэсгэлэн бүрдсэн газар нутаг учраас 2002 онд УИХ-ын 39 дүээр тогтоолоор улсын тусгай хамгаалалтанд авсан. Мянган угалзатын нуруу нь Монгол Алтайн нурууны хойд хэсэгт эргэн тойрон хотгороор хүрээлэгдэн өндөр уулын хуурай бүсэд оршдог. Их мянган угалзат, Бага мянган угалзат, Асган уул зэрэг хэд хэдэн томоохон уулсаас бүрдсэн том нуруу юм. Уул нуруудын оргилууд нь шовхдуу байх ба орой хяр нь ерөнхийдөө хавтгайдуу бөмбөгөр хэлбэртэй, эртний тэгшрэлийн шаталсан гадаргатай байх нь цөөнгүй. Өндөр уулын хээрийн бүдүүн ялзмагт хөрс тархсан байдаг.

Алтайн сонгино, ягаан мүгэз, вансэмбэрүү зэрэг ховор ургамал, хөмүүл, тошлой, мөөг, хар хад зэрэг цайны ургамал, зээргэнэ, эмгээлж, ягаан башига, сибир гандага, барагшун зэрэг эмийн ургамалтай. Монгол лусын Улаан номонд орсон хонин арц, тэмээн харгана бий. Мянган угалзатын нуруунд ирвэс, алтайн аргаль, нохой зээх, буга, янгир, Алтайн хойлог зэрэг дэлхийд ховордсон амьтан, жигүүртэн бий.